Yüzlerce yıldır insanlığın şifa amacıyla kullandığı yöntemlerden birisi de aromaterapidir. Çin, Hindistan, Mısır gibi kültürleri çok eskiye dayanan bölgelerde yüzyıllardır kullanılan bu yöntem, günümüzde popülerliğini korumakta hatta her geçen gün artırmaktadır. Koku tedavisi, uçucu yağ terapisi ya da esansiyel yağ terapisi olarak da bilinen aromaterapi sağlığın ve refahın artırılması için doğal bitki özlerinden faydalanır. Bu yazımızda Aromaterapi nedir, Aromaterapi ne demek gibi merakla sorulan soruların yanıtlarını detaylı bir şekilde yanıtlarken; aromaterapi nasıl yapılır?, aromatik yağların kullanım alanları gibi merak edilenleri de ele alacağız. Gelin kokuların gizemli, şifalı ve huzur veren dünyasını birlikte keşfedelim.
Aromaterapi Nedir?
Aromaterapi nedir? sorusu kısaca fiziksel ve ruhsal sağlığı desteklemek, terapötik fayda elde etmek için doğal bitki özlerinin ve uçucu yağların kullanıldığı bütünsel bir uygulama olarak verilebilir. Çiçekler, kabuklar, kökler ya da yapraklar başta olmak üzere bitkilerin farklı kısımlarından, çeşitli yöntemler ile elde edilen uçucu yağlar arometerapi uygulamalarında kullanılır. Aromaterapi yağları faydaları da uygulamanın temelinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Aromaterapi uygulamalarında kullanılan yağların etki düzeyine göre farklı kullanım yöntemleri vardır. Aromatik yağların etkileri koku alma duyusu, solunum ve cilt yoluyla emilim gibi farklı şekillerde yapılan uygulamalar sonucunda ortaya çıkar.
Aromaterapi Nasıl Yapılır?
Aromaterapi nasıl yapılır? sorusu yüzlerce yıldır kullanılan bu yöntemde şifa arayanların en çok sorduğu sorulardan biridir. Aromaterapi nasıl yapılır? sorusunun tek bir yanıtı yoktur. Aromaterapi koku alma duyusu, solunum ve cilt yoluyla emilim olarak üç ana yöntemle etki gösterir ve aromaterapi uygulamaları da bu yöntemlere göre şekillenir.
Koku Alma Duyusu
Aromatik yağların kullanım alanları arasında en yaygın olanlardan birisi koku alma duyusunun tetiklenmesidir. Buhurdanlık gibi bir ekipman kullanılarak, sadece yastığa, kıyafete damlatılarak ya da sadece uçucu yağ şişesinden koklanarak bu tetikleme işlemi gerçekleştirilebilir. Uçucu yağların içerisinde bulunan koku molekülleri koklandığı zaman koku alma reseptörleri uyarılır. Bu uyarılma sonucunda koku alma reseptörleri tarafından limbik sisteme sinyaller gösterilir. Limbik sistemin beyindeki görevi duyguların, ruh hâlinin ve hafızanın düzenlenmesi şeklinde ifade edilir. Koku alma duyusu kullanılarak aromaterapi nasıl yapılır? sorusu limbik sistemin uyarılması, çeşitli duyguların ya da anıların tetiklenmesi şeklinde verilebilir. Aromaterapi yağları faydaları sıralanacağı zaman koku ve duygular arasındaki ilişkinin kullanılmasına bağlı olarak kişilerin zihinsel ve fiziksel rahatlamasını sağlamak, streslerini azaltmak ve ruh hâllerini yükseltmek sıralanabilir.
Solunum
Aromatik yağların havaya yayılmasını sağlamak için sıcak suya eklenmeleri ya da bir difüzör aracılığı ile kullanılmaları gerekir. Bu yöntemler sayesinde havaya karışan koku molekülleri solunum sistemine girer. Antibakteriyel, antiviral etkilere sahip olan bazı aromatik yağlar solunum yolları sağlığını destekler. Bazı yağların solunması ile tıkalı hava yolları açılabilir.
Cilt Yoluyla Emilim
Cilt insan vücudundaki en büyük organdır ve maddeleri emme özelliği vardır. Aromatik yağlar cilde uygulandığı zaman cilt tarafından emilerek kan dolaşımına dâhil olurlar. Uçucu yağlar çok yüksek konsantrasyona sahip oldukları için cilde doğrudan uygulandıklarında tahrişe neden olabilirler. Bu durumun önüne geçilebilmesi için sabit (taşıyıcı) yağlar, kremler veya losyonlar ile seyreltilerek kullanılmaları önerilir. Aromaterapi yağları faydaları oldukça çeşitli olduğundan tercih edilen yağ türüne göre kullanım esnasında veya sonrasında kas gerilimini azaltmaktan eklem sağlığını desteklemeye kadar pek çok farklı fayda görülebilir.
Aromaterapi nasıl yapılır? sorusunun yanıtı ile birlikte bu yağların güvenilirliğine önem verilmesi gerektiği de gündeme gelir. Solunum ya da kan dolaşımı ile doğrudan insan üzerinde etkisi olan uçucu yağların güvenilir kaynaklardan edinilmesi gerektiğinin unutulmaması çok önemlidir.
Aromatik Yağlar Nelerdir?
Kızılderililerden Yunanlılara, Romalılardan Antik Mısır’a kadar uzanan aromaterapi çeşitli amaçlarla uçucu yağların kullanılması olarak da ifade edilebilir. Geçmiş dönemlerde aromatik yağlar estetik zevkler ve güzellik için kullanılmıştır. Ayrıca bu yağlar lüks bir eşya olarak kabul görmüştür. Aromatik yağlar ya da uçucu yağlar yüksek konsantrasyona sahip bitki özleridir. Çiçekler, yapraklar ve gövdeler başta olmak üzere bitkilerin çeşitli kısımlarından elde edilen özler, soğuk sıkım ya da damıtma gibi yöntemler ile elde edilir. Küçücük bir aromatik yağ şişesinde binlerce bitkinin özü vardır.
Aromatik yağların masaj gibi topikal uygulamalarda kullanılabilmesi için sabit yağ ya da taşıyıcı yağ olarak adlandırılan yağlara ihtiyaç duyulur.
Sabit yağlar uçucu yağların yapısını bozmadan, güvenilir bir şekilde seyreltilmesini sağlamaya yardımcı olur. Bu yağlar genellikle soğuk sıkım yöntemi ile elde edilir. Hindistan cevizi yağı, tatlı badem yağı, susam yağı, kuşburnu yağı çok kullanılan sabit yağlar arasındadır.
Aromatik Yağların Kullanım Alanları
Aromaterapi uygulamaları tedavi yerine geçmez. Bütünsel tedavinin bir parçası olarak ele alınmalıdır. Ayrıca bir doktor tarafından değerlendirilmesi gereken durumların da kişisel yönlendirmelere bakılarak aromaterapi ile iyileştirilmeye çalışılmaması gerekir. Aromatik yağların kullanım alanları oldukça kapsamlıdır ve kişinin kendisiyle baş başa kalırken koku hafızasını tazeleyerek huzur bulmasını sağlamaktan baş ağrısının hafifletilmesine kadar oldukça geniş bir yelpazede sıralanabilir.
İşte aromaterapinin yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olan bazı kullanım alanları:
- Stres ve anksiyetenin azaltılmasına yardımcı olur.
- Uyku kalitesini artırabilir, uykuya dalmayı kolaylaştırabilir.
- Cilt bariyerinin güçlenmesine ve cildin mikroorganizmalarla savaşmasına yardımcı olur.
- Ağrı yönetiminde faydaları vardır.
- Baş ağrısı ve migren tedavisinde destekleyici olabilir.
- Sindirimi iyileştirmeye katkı sunar.
- Bağışıklığı arttırmaya yardımcı olur.
- Palyatif bakımı destekleyebilir.
Aromaterapi Yağlarının Faydaları
Aromaterapi yağlarının faydaları her yağ özelinde tek tek değerlendirilmelidir. Aromaterapi ile yakından ilgilenenler ve bu alanda eğitim almış kişiler farklı uçucu yağları birbirleri ile karıştırarak kullanabilir. Uçucu yağlar oldukça yoğun içeriklerdir bu nedenle de kullanımlarında dikkatli olunması gerekir.
Yaklaşık 200 kilogram lavantada sadece 1 kg lavanta yağı elde edilir. Hem elde edilme süreci hem de elde edilen ürün miktarı göz önünde bulundurulduğu zaman bu içeriklerin çok dikkatli kullanılması gerektiğini görmek mümkündür. Bu denli kıymetli ve etkili ürünleri satın alırken tercih ettiğiniz ürünün doğal ve doğru yöntemlerle elde edilmiş olduğundan emin olmalısınız. Çeşitli kimyasallar ile hazırlanan ve aromatik yağ olarak sunulan ürünlerin sağlığınıza faydadan çok zarar getireceğini unutmayın.
Aromaterapiye giriş seviyesinde her evde bulunması gereken en popüler ve çok kullanım alanı olan bazı yağlar: Lavanta yağı, portakal yağı, limon yağı, nane yağı ve okaliptüs yağıdır. Şimdi sizlere bu yağlardan bahsedeceğiz.
Lavanta Yağı
Aromaterapi denildiği zaman şüphesiz ilk akla gelen yağ, lavanta yağıdır. Stresi azaltmaya yardımcı olması ve uykuya dalmayı kolaylaştırması ile bilinen lavanta, antiseptiklerden önce sağlık kuruluşlarında temizlik maddesi olarak da kullanılmıştır. Lavanta yağının sinekleri uzaklaştırmak, zihni sakinleştirmek gibi çok yönlü etkileri de vardır. Mana Botanicals %100 saf lavanta yağı, taze lavanta çiçeklerinden buhar distilasyonu yöntemiyle elde edilmekte ve güvenle kullanımınıza sunulmaktadır.
Portakal Yağı
Genellikle portakal kabuklarından soğuk sıkım ile elde edilen portakal yağının üretiminde bu bitkinin yaprakları ve çiçekleri de kullanılabilir. Portakal yağının en yaygın kullanım alanı stresi azaltmak, enerjiyi ve ruh hâlini yükseltmek olarak ifade edilebilir. Joyful Essence Roll On içeriğinde bulunan %100 saf ve doğal portakal yağı ve ona eşlik eden mandalina ve bergamot yağları sayesinde gün içerisinde enerjiniz yükseltmek için kullanabileceğiniz gizli silahınız olabilir.
Nane Yağı
Yorgunluğu azaltmak, sindirimi desteklemek, hafızayı güçlendirmek, baş ağrılarını hafifletmek gibi çok yönlü etkileri olan nane yağı mide sorunlarında nane çayı olarak tüketilebilecek hafif bir yağ. Mana Botanicals Tummy Tender tıbbi nane yağı bulunan içeriği sayesinde özellikle yol tutması gibi durumlarda mide bulantısını azaltmak için idealdir. Daha mutlu ve sağlıklı hissetmeye yardımcı olan Tummy Tender Roll On, cilde doğrudan sürülebilir.
Limon Yağı
Limon kabuğundan elde edilen limon yağı anksiyete ve depresyonu azaltmaya yardımcı olurken mide bulantısını hafifletici etkiye sahiptir. Limon yağının da kullanıldığı bir çalışmada aromaterapi uygulamalarıyla Alzheimer hastalığı olan kişilerin bilişsel işlevlerini iyileştirebileceği görülmüştür.
Okaliptüs Yağı
Okaliptüs ağacının yapraklarından elde edilen okaliptüs yağı ferahlatıcı bir etkiye sahiptir. Ağrıyı ve enflamasyonu azaltmaya yardımcı olmak amacıyla kullanılabilen bu yağın sağlık açısından çok yönlü faydaları vardır. Solunum sağlığını destellemek için kullanılabilen okaliptüs yağının nefes açıcı etkisinden de faydalanır. Mana Botanicals Wellness Roll On içeriğinde bulunan okaliptüs yağının yanı sıra nane, biberiye, karanfil ve defne yağları da antibakteriyel, antifungal ve antiviral etkileri ile solunum yolu problemlerinin azaltılmasını sağlamak için kullanılabilir.
Akgünlük Yağı
Türk sığlası ya da Anadolu sığla ağacı olarak da bilinen günlük ağacından elde edilen günlük yağı iyileştirici etkileri sebebiyle binlerce yıldır kullanılan oldukça değerli bir yağdır. Günlük yağı aromaterapi uygulamalarında kullanılır, kronik kaygı ve stresi hafifletmeye yardımcı olmak için rutine eklenebilir. Antiseptik etkisi sebebiyle ağız sağlığı için kullanılabilen günlük yağı, ağız kokusu ve ağız yaraları üzerinde oldukça etkilidir.